WebServices: oplossing voor moderne software-architectuur

Webservices en Service Oriented Architecture (SOA) vormen al jaren de ruggengraat van moderne software-architecturen. Maar hoe passen die “klassieke” principes in de wereld van microservices, cloud en event-driven systemen? In dit blog vertelt docent Philippe van der Stighelen hoe softwarearchitectuur zich heeft ontwikkeld en waarom slim starten vaak belangrijker is dan groot beginnen.

In de cursus Webservices en Service Oriented Architecture nemen we  je mee in de nieuwste architectuurprincipes. Denk aan microservices, event-driven oplossingen en moderne integraties. Maar je ontdekt ook dat veel van de best practices uit de jaren 2000, toen SOAP, WSDL en XML dé standaard waren, nog steeds waardevol zijn.

Van dure middleware naar lichte oplossingen
Als SOA-consultant was ik 25 jaar geleden actief betrokken bij bèta-testing van Microsoft BizTalk, gebruik makend van SOAP en WSDL-documenten. XML-standaarden vierden hoogtij en werden door de meeste vendors gretig toegepast. Prijzige middleware software was het wondermiddel om applicaties aan mekaar te knopen. Contract-gedreven ontwikkeling werd de hemel in geprezen want dat leverde een handige abstractie laag waarbij de implementatie-taal van de service werd gemaskeerd voor de servicegebruiker.

Veel bedrijven gebruikten een Enterprise Service Bus (ESB) als slim communicatiekanaal dat berichten kon routeren en filteren tussen verschillende systemen. Toch ging het vaak mis: sommige organisaties stopten bedrijfslogica in de ESB zelf, wat in strijd is met het single responsibility-principe. Daardoor ontstond sterke afhankelijkheid van één platform, precies wat je bij een flexibele architectuur wilt vermijden.

Voor proceslogica is het beter om een orchestration service of process-centric service te gebruiken. Dat sluit aan bij het dumb pipe, smart endpoints-principe: de “pijp” (de verbinding) doet weinig, terwijl de services zelf slim zijn. Dit maakt migreren naar een ander platform later een stuk eenvoudiger.

Moderne integraties: lichtgewicht en schaalbaar
Tegenwoordig zijn er veel lichtere manieren om applicaties met elkaar te laten praten. In plaats van SOAP en XML gebruiken we nu vaak JSON, REST of gRPC. De klassieke vraag-en-antwoord-communicatie maakt steeds vaker plaats voor event-driven oplossingen. Tijdens de cursus maak je via hands-on oefeningen kennis met Kafka (event broker) en ervaar je zelf wat het betekent om event-sourcing technieken toe te passen.

Enkele vaak gemaakte fouten bij het implementeren van webServices
Toch kom ik in de praktijk nog vaak dezelfde valkuilen tegen. Het ontsluiten van de functionaliteit van een applicatie onder de vorm van een service, SOAP of REST gaat onvermijdelijk gepaard met een performance impact. Als een applicatie intern gebruikt wordt, het aantal gebruikers beperkt blijft en er weinig uitbreidingen op de planning staan, is het gebruik van webservices waarschijnlijk overkill.

Daarnaast vergeten veel organisaties dat webservices geen nieuwe technologie zijn, maar een architectuurpatroon. Het gaat niet om dure integratiesoftware, maar om goed nadenken over het doel van de gebruiker. Wat wil je bereiken, en wat is daarvoor de slimste oplossing? De mate waarin die oplossing uitbreidbaar, onderhoudbaar en onderhevig zal zijn aan wijzigingen is afhankelijk van de business context.

Als je vandaag een nieuw idee hebt, raad ik aan om te beginnen met een alles-in-één applicatie (de klassieke monoliet). Zo kun je snel iets bouwen, testen of de markt erop zit te wachten, en voorkomen dat je te veel investeert in een product dat zich nog moet bewijzen.

Uber, Netflix en vele andere bedrijven zijn gestart met een monolithische applicatie. Ze hebben hun systemen pas opgesplitst in microservices toen hun succes dat echt nodig maakte. De vereiste tijd en kosten geassocieerd met een microservices en event-driven architectuur zonder garantie op succes maakt deze aanpak best wel risicovol.

Wordt je product wél een succes? Dan kun je de monoliet stapsgewijs ombouwen tot een wendbare, schaalbare agile services architectuur. In mijn cursus leg ik uit hoe je dat doet: eerst de monoliet functioneel zullen opsplitsen (Y-as), waarna we de individuele functionaliteiten op een schaalbare manier (X-as) verder uitrollen en schaalbaar maken via technieken als load balancing en containerization.

Tijdens de cursus Webservices en Service Oriented Architecture ontdek je hoe je bewezen SOA-principes en moderne technieken als microservices en event-driven architectuur met elkaar verbindt. Samen vertalen we theorie naar praktijk, zodat jij straks systemen bouwt die écht toekomstbestendig zijn. Tot snel in de klas.

Vijfhart, dat klopt voor jou!